O nas
Historia:
Śląskie Centrum Radiometrii Środowiskowej działające w strukturach Głównego Instytutu Górnictwa w Katowicach rozpoczęło działalność na początku lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia w związku z występowaniem narażenia radiacyjnego w podziemnych zakładach górniczych. Narażenie to wywołane jest obecnością wód o podwyższonej koncentracji izotopów radu (tzw. wód radonośnych) oraz powstających z nich osadów promieniotwórczych (wewnątrz rur, w chodnikach kopalń lub na dnie osadników i cieków wodnych). Narażenie to nie ogranicza się tylko do podziemi kopalń ponieważ wody dołowe odprowadzane są na powierzchnię, gdzie generują zagrożenie dla wszystkich ludzi przebywających w ich bezpośrednim sąsiedztwie jak również dla środowiska naturalnego – zwierząt i roślin.
Badanie skutków wprowadzania do środowiska substancji radioaktywnych, czyli szeroko rozumiana ochrona radiologiczna oraz radioekologia, jest głównym obszarem badań prowadzonych przez nasz zespół. Badania te możliwe są tylko dzięki najnowocześniejszej, a zarazem unikalnej na skalę Polski aparaturze pomiarowej. Centrum działa w ramach krajowego systemu monitoringu radiacyjnego nadzorowanego przez Państwową Agencje Atomistyki oraz jest członkiem międzynarodowej sieci ALMERA nadzorowanej przez Międzynarodową Agencję Energii Atomowej IAEA. Centrum świadczy kompleksowe usługi badawcze oraz eksperckie w obszarze ochrony radiologicznej.


Zespół:

Michał Bonczyk
dr inż.
Kierownik Zakładu, Adiunkt
32 259 2720
+48 530 742 936
mbonczyk@gig.eu
RG
Spektrometria promieniowania gamma, odpady przemysłowe o podwyższonej promieniotwórczości, NORM/TENORM, oceny narażenia radiacyjnego, radon, monitoring skażeń promieniotwórczych, pomiary terenowe.

Małgorzata Wysocka
dr hab. inż.
Profesor instytutu
32 259 2814
mwysocka@gig.eu
Radon, pomiary stężenia radonu w budynkach, ekshalacja radonu, indeks radonowy, radon na terenach pogórniczych.

Krystian Skubacz
dr hab.
Profesor instytutu
32 259 2816
ksubacz@gig.eu
Dozymetria radiacyjna, TLD, kontrola dawek promieniowania, stężenie energii potencjalnej alfa (PAEC), badania aerozoli.

Stanisław Chałupnik
dr hab. inż.
Profesor instytutu
32 259 2815
schalupnik@gig.eu
Spektrometria ciekłoscyntylacyjna (LSC), oczyszczanie wód kopalnianych z radu, radon/toron.

Bogusław Michalik
dr hab.
Profesor instytutu
32 259 2380
bmichalik@gig.eu
Promieniotwórczość w środowisku, monitoring radiacyjny środowiska, radioekologia, narażenie zawodowe związane z NORM, wpływ NORM na środowisko, postępowanie z odpadami NORM.

Izabela Chmielewska
dr
Asystent
32 259 2714
ichmielewska@gig.eu
Radiochemia, spektrometria ciekłoscyntylacyjna (LSC) spektrometria alfa, promieniotwórczość wód pitnych.

Krzysztof Samolej
dr inż.
Asystent, IOR
32 259 2382
ksamolej@gig.eu
Oczyszczanie wód z radu za pomocą zeolitów, spektrometria alfa i gamma, pomiary terenowe.

Agata Grygier
mgr inż.
Z-ca Kierownika Zakładu, Fizyk Medyczny
32 259 2802
agrygier@gig.eu
Dozymetria radiacyjna, TLD, kontrola dawek promieniowania.

Sandra Nowak
mgr inż.
Fizyk Medyczny
32 259 2783
snowak@gig.eu
Radon w budynkach.

Damian Stefański
mgr
Chemik
32 259 2776
dstefanski@gig.eu
Chemia analityczna, radiochemia.

Robert Kołodziej
Technik
32 259 2174
rkolodziej@gig.eu
Pomiary terenowe, radon, przygotowanie próbek do badań.

Urszula Pomykała
Technik
32 259 2715
upomykala@gig.eu
Przygotowanie próbek do badań, radiochemia.

Maria Karska
Technik
32 259 2381
mkarska@gig.eu
Kontrola dawek promieniowania, stężenie energii potencjalnej alfa (PAEC).

Anna Szymańska
Specjalista
32 259 2295
aszymanska@gig.eu
Sprawy administracyjno-organizacyjne, kontakt z klientami.
Pracowali z nami:
- dr hab. inż. Jan Skowronek
- dr hab. Irena Pluta
- dr Jolanta Lebecka
- dr Ireneusz Tomza
Wyposażenie i pracownie:
Spektrometria promieniowania gamma
5 spektrometrów promieniowania gamma wyposażonych w detektory HPGe o wydajnościach względnych od 30 do 50%.
Zakres energetyczny: 35 – 3000 keV
Dolny limit detekcji dla Cs-137: 0,1 Bq/kg przy czasie pomiaru 80 000 s i wielkości próbki ok 150 g. Dla próbek ciekłych istnieje możliwość zatężenia i obniżenia limitów detekcji nawet do 0,01 Bq/kg.
Domki osłonne ołowiane o grubości 15 cm wykonane z ołowiu niskotłowego.
Spektrometry ciekłoscyntylacyjne LSC
- ultraniskotłowy spektrometr ciekłoscyntylacyjny (LSC) Quantulus 1220 (2 urządzenia)
- przenośny spektrometr ciekłoscyntylacyjny (LSC) TRIATHLER
- Tri-Carb 5110 TR – niskotłowy spektrometr ciekłoscyntylacyjny
- Tricarb 2910 TR – niskotłowy spektrometr ciekłoscyntylacyjny
Spektrometry promieniowania alfa
- spektrometr promieniowania alfa wyposażony w detektory Si (PIPS)
- Powierzchnia czynna detektorów 450 mm2
- 12 niezależnych komór pomiarowych
- oprogramowanie do analizy widma GENIETM 2000
Dozymetria termoluminescencyjna TLD
Laboratorium dysponuje:
- zautomatyzowanym systemem do pomiaru dawek firmy Panasonic, w którego skład wchodzi: automatyczny czytnik UD-7900M, irradiator UD-794 oraz dawkomierze typu UD802, UD807 i UD813
- czytnikami detektorów termoluminescencyjnych Harshaw TLD Reader 5500 oraz Reader Analyser TLRA-95
- aparatem rentgenowskim (320 keV) z zestawem filtrów
- instalacją do wytwarzania skolimowanej wiązki promieniowania gamma wyposażoną w źródła 137Cs o aktywnościach 0,01 Ci, 1 Ci i 100 Ci
- zdalnie sterowaną ławą kalibracyjną
- urządzeniem do panoramicznego napromieniania obiektów promieniowaniem gamma (źródło 137Cs, 50 mCi)
- urządzeniem do panoramicznego napromieniania obiektów promieniowaniem neutronowym (źródło 241Am-Be, 1Ci)
- urządzeniem do napromieniania obiektów promieniowaniem beta (źródło 90Sr/Y, 50 mCi)
Pracownia radonowa
- System RADOSYS do odczytu detektorów śladowych CR-39
- AlphaGuard – aktywny miernik stężenia radonu
- RAD7 – aktywny miernik stężenia radonu i toronu
- SARAD Radon Scout PMT – system do pomiarów stężenia radonu za pomocą komór Lucasa
- Komora klimatyczna 17 m3 oraz zestaw źródeł radonu i toronu
- Modułowa komora ekshalacyjna o regulowanej objętości 30, 60 i 90 L
- Komory do pomiarów ekshalacji radonu z gleby
Pracownia Radiochemiczna kl. II
Pracownia Radiochemii wyposażona jest w urządzenia służące do wstępnego przygotowania, następnie preparatyki chemicznej różnych próbek środowiskowych.
Najważniejsze z nich to:
- piece muflowe firmy Nabertherm z możliwością zaprogramowania kilku etapów (rożnych temperatur) spopielania próbki w zależności od matrycy
- suszarki laboratoryjne firmy Memmert z płynną regulacją temperatury do 210°C
- wytrząsarka laboratoryjna firmy GFL z regulowaną częstotliwością wytrząsania, stosowana do próbek o większej objętości (do 1 L)
- wytrząsarka laboratoryjna typu Vortex, do próbek o niewielkiej objętości
- zestaw płyt grzejnych z wbudowanym mieszadłem magnetycznym
- miernik firmy WTW wraz z dedykowanymi sondami do pomiarów parametrów wody lub próbek ciekłych: pH, przewodności elektrolityczna, potencjał redox, stężenie tlenu
- wagi analityczne firmy Sartorius i Radwag
Pracownia źródeł promieniowania kl. Z
W pracowni znajduje się:
- aparat rentgenowski (320 keV) z zestawem filtrów
- instalacja do wytwarzania skolimowanej wiązki promieniowania gamma wyposażoną w źródła 137Cs o aktywnościach 0,01 Ci, 1 Ci i 100 Ci
- zdalnie sterowana ława kalibracyjna
- urządzenie do panoramicznego napromieniania obiektów promieniowaniem gamma (źródło 137Cs, 50 mCi)
- urządzenie do panoramicznego napromieniania obiektów promieniowaniem neutronowym (źródło 241Am-Be, 1Ci)
- urządzenie do napromieniania obiektów promieniowaniem beta (źródło 90Sr/Y, 50 mCi)
Galeria:













